Our story

Geschiedenis Cinemaximiliaan 2015-2024

Cinemaximiliaan is een sociaal-culturele organisatie die sinds 2015 films vertoont voor een zeer divers publiek en korte films maakt met en door nieuwkomers. Sinds de nieuwe coördinatie in 2021 verbreedt de blik van Cinemaximiliaan zich ook naar andere kunstvormen, zoals muziek (live orkest bij de stille filmreeks SILENT FILM LIVE MUSIC in coproductie met o.a. Concertgebouw Brugge), fotografie (tou. te.s migrant.e.s tentoongesteld in o.a. Kanal Centre Pompidou), literatuur en beeldende kunst (Brussels City of Stories in samenwerking met Muntpunt), dans (Ultima Vez Atelier Quartier) en een vertelvoorstelling (Passa Porta Festival 2023). Ook hier blijft de werking van Cinemaximiliaan uniek, omdat het steeds gaat om de individuele ontwikkeling van de deelnemer binnen een collectieve artistieke expressie.

Oprichting : Cinemaximilian “brengt licht in dag en nacht”

Tijdens het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis in 2015 trokken de oprichters naar het Brusselse Maximiliaanpark met een oprolbaar scherm, een projector en een tent onder de arm om films te vertonen en zo troost te brengen aan de nieuwkomers. Er kwamen meteen veel mensen op af en ze begonnen te helpen met het organiseren van voorstellingen voor anderen. De behoefte aan sociale cohesie en vermaak was zo groot dat Cinemaximiliaan al snel een begrip werd en er ruimte nodig was om de bijeenkomsten uit te breiden. In 2016 werd de non-profit organisatie opgericht, die inmiddels professioneel georganiseerd is, met een diversiteit aan projecten en evenementen, vrijwilligers, medewerkers, bewoners, sympathisanten en bezoekers, donateurs, fondsen, culturele partners en subsidies.

Met de steun van deze brede entourage kan Cinemaximiliaan een fundamentele brug slaan naar nieuwkomers met een focus op sociale en culturele inclusie en emancipatie. Oprichters Gwendolyn Lootens en Gawan Fagard hebben zich dan ook toegelegd op het ontwikkelen van een eigen succesvolle visie en aanpak van sociaal-culturele activiteiten voor volwassenen. Hiervoor kreeg het project de Ultima voor sociaal-cultureel volwassenenwerk.

Cinemaximiliaan projecthuis

Het huis van Cinemaximiliaan aan de Manchesterstraat 36 in de Molenbeekse Kanaalzone is in korte tijd het kloppend hart geworden van de dynamiek rond Cinemaximiliaan. Vrijwilligers en bezoekers overnachten er rond evenementen, delen er maaltijden en werken er samen, mensen ontmoeten elkaar en er vinden samenwerkingen plaats. Muzikanten hebben het afgelopen jaar intensief gerepeteerd voor het filmconcert dat nu te zien is in vele theaters, bioscopen en concertzalen door het hele land. De première van Silent Films Concert, met de vertoning van 7 korte films en begeleid door 15 live muzikanten van allerlei origine, vond plaats in de grote zaal van het Concertgebouw in Brugge. Er volgen nog minstens vier grote concerten begin 2024, met als eerste datum 28 januari in de Ancienne Belgique. Andere coproducenten/uitvoerders zijn Kunstencentrum Viernulvier Gent, Buda Kortrijk, Opera Ballet Vlaanderen Antwerpen.

De sociale kwetsbaarheid van hun nieuwe bestaan biedt nieuwkomers weinig houvast bij het opbouwen van een toekomst. Bij Cinemaximilian vinden ze een plek waar ze weer thuis kunnen komen, waar ze hun kracht vinden, gewaardeerd worden om wie ze zijn, hun creativiteit wordt gewekt en hun rijke culturele bagage een plek krijgt. Een plek waar kansen ontstaan door ontmoetingen en waar op gelijkwaardige basis contacten ontstaan die hen ondersteunen in hun zoektocht naar een nieuwe toekomst. Het open en uitnodigende karakter van de activiteiten maakt Cinemaximilian tot een warme plek voor mensen met ideeën en initiatieven. De activiteiten en uitwisselingen vinden plaats in de intimiteit van een levend en ademend huis, waardoor een speciale ervaring in tijd en ruimte ontstaat die voor veel mensen het verschil maakt.

Door samen te werken met talloze partners uit de culturele, sociale, welzijns- of sociaaleconomische sector, vormt Cinemaximilian een brug tussen de vaak sociaal geïsoleerde nieuwkomers en de bredere burgermaatschappij. Op deze manier proberen we een antwoord te bieden op het urgente vraagstuk van integratie van nieuwkomers, en dat op een holistische manier: obstakels van sociale, maatschappelijke, culturele, religieuze, economische en andere aard krijgen in onze werking een plaats in een groter verhaal.

Daarnaast speelt het sociale, huiselijke aspect altijd een grote rol bij Cinemaximiliaan en wordt er aandacht besteed aan ieders behoefte aan een veilige haven, een plek om zichzelf te zijn. In het vrijwilligerswerk vinden mensen zichzelf terug in een nieuw thuisland, en groeien soms door naar stages en freelance opdrachten binnen de organisatie.

De activiteiten van Cinemaximilian

De activiteiten zijn in de loop der jaren uitgebreid van artistieke filmprogramma’s in bioscopen, bij mensen thuis, op talloze onverwachte locaties en ook in asielcentra over heel België, tot inclusieve kortfilmproducties waar nieuwkomers de kans krijgen om hun film uit te werken op basis van een origineel script onder begeleiding van professionals uit de filmsector. Verschillende bekende filmmakers, zoals Jaco Van Dormael en Hans Van Nuffel, kwamen workshops of masterclasses geven in Cinemaximiliaan. Onder leiding van de Hongaarse legende Béla Tarr realiseerden tien nieuwkomers vier korte films in het kader van het Kunstenfestivaldesarts 2018. Werden tijdens het festival in avant-première vertoond in Cinema Palace: Cheers! van Angela Al-Souliman, After Life van Louay Dabous, Letter from Brussels van Omar Al Samarri en Transit van Anastasia Zolkina.

Nieuwe coördinatie

Mede door de repercussies van COVID, precaire projectfinanciering en een interne crisis binnen de prille structuren van Cinemaximiliaan vielen beide oprichters Gawan Fagard en Gwendolyn Lootens en uiteindelijk ook enkele andere sterkhouders uit met langdurig ziekteverlof. Met een overgangsplan, een nieuw bestuur, een aangescherpte missie en een noodzakelijkerwijs afgeslankt team, blies de nieuwe coördinator Annabelle Van Nieuwenhuyse de activiteiten vanaf eind 2021 nieuw leven in.

Vandaag gaan de wekelijkse activiteiten opnieuw door in het projecthuis en daarbuiten, met een brede waaier aan sociale, educatieve, culturele en artistieke partners. De oorspronkelijke focus van Cinemaximiliaan op film wordt daarbij steeds meer opengesteld voor andere kunstdisciplines, zoals dans, performance, fotografie, beeldende kunst en storytelling.

In feite voelt Cinemaximiliaan nu als een heel andere organisatie, en er is veel gebeurd onder de nieuwe coördinatie. Het nieuwe CLASSROOM schooltraject voor kinderen met aansluitende activiteiten in ons projecthuis en studentenresidenties, een eigen openlucht food- en filmfestival CINEMA TROTTOIR in de zomer met films van nieuwkomers/regisseurs en films rond het migratiethema. Cinemaximiliaan wordt steeds vaker benaderd door allerlei kunstenaars (van dansers tot klassieke pianisten) die de impact en relevantie van hun werk en vaardigheden willen vergroten door er op een participatieve manier mee aan de slag te gaan met onze gemeenschap van nieuwkomers.

Huiskamers/artistieke workshops vinden vaker buiten plaats, als gezamenlijke verkenningen van het brede culturele aanbod – waarbij CMX als bemiddelaar optreedt en culturele assimilatie en kennis bevordert. Ook worden veel bindingsactiviteiten vaker in samenwerking met andere partners georganiseerd, zoals Interpôle, Ultima Vez, Muntpunt ….. Cinemaximiliaan opereert meer buiten het eigen kader.

Een nieuwe coördinator en een veranderend team betekenen noodzakelijkerwijs nieuwe initiatieven, zij het geënt op de missie en structuur van de ‘oude’ Cinemaximiliaan. De asielbezoeken blijven belangrijk om onze gemeenschap te verbreden en te vernieuwen. Hun onderliggende ambitie is om de (vaak ontmenselijkende) publieke perceptie van nieuwkomers tegen te gaan door ruimte te geven aan zowel de eigen culturele expressie en/of menselijke verhalen van nieuwkomers als aan de spontane vragen van burgers die met hen of hun werk in contact komen. Dialoog en co-creatie staan hierbij centraal.